Đẩy mạnh hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch ở khu vực biên giới

Phụ nữ xã Sin Suối Hồ, huyện Phong Thổ biểu diễn văn nghệ.

Những năm qua, việc trao đổi nghiệp vụ, tặng sách, ấn phẩm văn hóa, báo Xuân cho các Đồn Biên phòng đã được Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng triển khai thực hiện sâu rộng như xây dựng được 145 tủ sách pháp luật của đồn và các xã biên giới để phục vụ nhu cầu tìm hiểu thông tin của cán bộ, người dân địa phương; luân chuyển trên 200 bản sách/năm nhằm củng cố tủ sách ở các Đồn Biên phòng. Việc chiếu phim cho đồng bào, lồng ghép với tuyên truyền, vận động cũng được triển khai rộng rãi. Từ năm 2009 đến nay, đã tổ chức được trên 2.690 buổi chiếu phim tại gần 1.760 điểm chiếu, phục vụ cho trên 346.100 lượt người xem tại 23 xã biên giới của 04 huyện Mường Tè, Nậm Nhùn, Phong Thổ và Sìn Hồ. Qua đó, đã tuyên truyền về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, cách phòng, chống ma túy, tệ nạn xã hội, dân số kế hoạch hóa gia đình, dịch bệnh, suy dinh dưỡng cho trẻ em, an toàn giao thông, bảo vệ môi trường... Ngoài ra, được sự quan tâm của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trong chương trình mục tiêu quốc gia về văn hóa đã thực hiện đầu tư, xây dựng, trang cấp thiết bị âm thanh, loa máy cho các xã đặc biệt khó khăn, đội thông tin lưu động, nhà văn hóa nhằm phục vụ cho các hoạt động sinh hoạt văn hóa tinh thần của Nhân dân tại các xã biên giới và các Đồn Biên phòng trên địa bàn tỉnh.

Cùng với đó, cán bộ văn hóa đã cùng với cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể địa phương tích cực tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện tốt phong trào xây dựng làng, bản văn hóa, gia đình văn hóa, thực hiện nếp sống văn minh, chống và bài trừ các tệ nạn xã hội, hủ tục lạc hậu, bạo lực gia đình. Hiện nay, ở 23 xã biên giới có 40% số xã có nhà văn hóa và 30% số bản có nhà văn hóa, 100% nhà văn hóa đã được cấp trang thiết bị; có 66,2% hộ gia đình đạt danh hiệu gia đình văn hóa, có 52,7% bản, khu phố đạt danh hiệu văn hóa.

Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã chủ động hướng dẫn các huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh nói chung và các huyện biên giới nói riêng xây dựng đội văn nghệ quần chúng phù hợp với phong tục, tập quán, bản sắc văn hóa của từng dân tộc. Đến nay, trên địa bàn các xã biên giới đã duy trì được 136 đội văn nghệ quần chúng, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc, đồng thời đáp ứng nhu cầu thưởng thức văn hóa, văn nghệ cho quần chúng Nhân dân và xây dựng phong trào văn hóa, văn nghệ ở cơ sở.

Các lễ hội truyền thống, các sử thi, trường ca mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc ở các xã biên giới được khôi phục. Năm 2010, thực hiện công tác bảo tồn Trường ca Xa Nhà Ca dân tộc Hà Nhì tại xã Mù Cả và Ka Lăng, huyện Mường Tè. Năm 2011, tổ chức sưu tầm, bảo tồn sử thi Phùy Ca Na Ca dân tộc Hà Nhì tại địa bàn các xã Mù Cả, Ka Lăng, Thu Lũm, huyện Mường Tè. Năm 2015, đã thực hiện bảo tồn và phát huy Tết năm mới Khù Sự Chà của dân tộc Hà Nhì, tại xã Ka Lăng, huyện Mường Tè… Hiện nay, một số lễ hội của các dân tộc tại các xã biên giới được duy trì, tổ chức thường xuyên, góp phần duy trì và giữ vững bản sắc văn hóa dân tộc.

Các hoạt động văn hóa, văn nghệ được tổ chức thường xuyên. Từ năm 2009 đến nay, đã tổ chức 19 cuộc liên hoan, hội thi, hội diễn; 352 buổi tuyên truyền lưu động tại các xã biên giới, tổ chức được 67 buổi triển lãm sách, báo, tạp chí, ảnh. Hoạt động nghệ thuật chuyên nghiệp cũng được quan tâm, đến nay đã tổ chức được 124 buổi biểu diễn phục vụ hơn 99.000 lượt người xem. Hàng năm, các huyện Mường Tè, Sìn Hồ, Nậm Nhùn đều tổ chức Ngày hội Văn hóa tạo điều kiện cho các dân tộc đặc biệt là dân tộc ít người như Cống, Mảng, La Hủ được giao lưu, học hỏi, trao đổi kinh nghiệm trong công tác bảo tồn, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc, trong đó có các xã biên giới tham gia. Người dân ngày càng thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, các hủ tục lạc hậu, rườm rà đã bị loại bỏ.

Công tác xây dựng phong trào thể dục, thể thao tại cơ sở các xã biên giới, Đồn Biên phòng ngày càng đạt nhiều kết quả đáng khích lệ. Hiện nay, 23 xã biên giới có 16% dân số tham gia luyện tập thể thao thường xuyên và có 11% hộ gia đình được công nhận là gia đình thể thao. Hàng năm, các giải thi đấu thể thao các cấp được tổ chức đều đặn và thu hút sự tham gia đông đảo của các tầng lớp Nhân dân cũng như chiến sỹ các Đồn Biên phòng, đặc biệt là các môn thi như bắn nỏ, kéo co, ném còn… Qua các giải thi đấu đã góp phần tìm kiếm được những tài năng thể thao tham gia các giải thi đấu của tỉnh, khu vực và toàn quốc tổ chức.

Một góc chợ phiên của bản du lịch cộng đồng ở xã Sin Suối Hồ, huyện Phong Thổ.

Công tác duy trì và phát triển điểm du lịch tại khu vực biên giới như phiên chợ Dào San, điểm du lịch cộng đồng Sin Suối Hồ, huyện Phong Thổ được tổ chức bằng nhiều hình thức như quảng bá, xúc tiến du lịch, thiết kế và phát triển sản phẩm quà lưu niệm của các bản du lịch cộng đồng xã Sin Suối Hồ. Đồng thời, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lào Cai phát triển sản phẩm du lịch cộng đồng; nâng cấp cơ sở lưu trú homestay; hướng dẫn, đào tạo nghiệp vụ du lịch  góp phần nâng cao kỹ năng trong hoạt động du lịch cộng đồng cho người dân.

Việc đưa các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch đến với đồng bào vùng biên giới đã góp phần xóa được các “Điểm trắng” về văn hóa, thông tin; cổ vũ, khích lệ phong trào quần chúng tham gia hoạt động văn hóa, thể thao ngày càng sôi nổi, góp phần xây dựng và củng cố hệ thống chính trị ở các xã biên giới, xây dựng thế trận biên phòng toàn dân, tăng cường tiềm lực chính trị và sức mạnh tại chỗ bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới.

Gia Tuệ