Lai Châu: Triển khai các biện pháp phòng, chống bệnh Cúm gia cầm trên địa bàn tỉnh

Công văn nêu rõ: Theo thông tin của Tổ chức Thú y thế giới (OIE) từ tháng 10 năm 2021 đến nay, nhiều đợt bùng phát dịch Cúm gia cầm (CGC) được ghi nhận tại hơn 40 quốc gia, vùng lãnh thổ trên khắp các khu vực châu Âu, châu Á, Bắc Mỹ, chủ yếu do các chủng virus động lực cao như H5N1, H5N6, H5N8 gây ra và làm hàng triệu con gia cầm bị tiêu hủy, dịch CGC được dự báo sẽ có chiều hướng tiếp tục gia tăng trong những tháng tới. Mặt khác, các biến thể virut CGC hiện nay lưu hành trên các loài chim hoang dã, các trang trại nuôi gia cầm có thể biến đổi hoặc kết hợp với các chủng virut cúm ở người để sinh ra các loại virut mới lây từ người sang người và mang đến nguy cơ rủi ro đối với sức khỏe cộng đồng trên phạm vi toàn cầu. Trước tình trạng dịch CGC diễn biến phức tạp như trên, nguy cơ bùng phát và lây lan dịch CGC tại Việt Nam trong thời gian tới là rất cao từ các nguyên nhân: Việt Nam là một trong những địa điểm dừng chân của các loài chim hoang dã di cư từ phương Bắc để tránh rét trong mùa đông; hoạt động vận chuyển, buôn bán, tiêu thụ gia cầm và sản phẩm gia cầm nhập lậu, không rõ nguồn gốc; Ngoài ra, phương thức chăn nuôi nhỏ lẻ chưa đảm bảo yêu cầu vệ sinh thú y, an toàn dịch bệnh, nhiều đàn gia cầm chưa được tiêm vắc xin phòng bệnh.

Tại tỉnh Lai Châu, chăn nuôi gia cầm chủ yếu là nhỏ lẻ, hộ gia đình không đảm bảo an toàn sinh học, chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu tiêu thụ tại chỗ nên thường xuyên phải nhập gia súc, gia cầm thương phẩm từ các tỉnh lân cận; mặt khác là tỉnh có chung đường biên giới dài với Trung Quốc, có hoạt động giao lưu thương mại giữa công dân hai nước; trong khi việc triển khai tiêm phòng vắc xin CGC tạo miễn dịch chủ động cho đàn gia cầm của các huyện, thành phố còn chưa đảm bảo theo yêu cầu của công tác phòng chống dịch (từ đầu năm đến nay mới triển khai tiêm được 92.750 liều vắc xin tại 03 huyện Phong Thổ, Sìn Hồ và thành phố Lai Châu). Bên cạnh đó, điều kiện thời tiết phức tạp làm ảnh hưởng đến sự sinh trưởng, phát triển của vật nuôi tạo nguy cơ bùng phát dịch bệnh CGC cũng như sự xâm nhiễm của chủng vi rút CGC mới vào địa bàn tỉnh trong thời gian tới là rất cao.

Thực hiện Công văn số 1721/VPCP-NN ngày 31/5/2022 của Văn phòng Chính phủ về tình hình CGC trên thế giới, kinh nghiệm phòng, chống của một số nước và kiến nghị đối với Việt Nam. Để tiếp tục thực hiện có hiệu quả Quyết định số 172/QĐ-TTg  ngày  13/02/2019 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt “Kế hoạch quốc gia phòng, chống bệnh Cúm gia cầm, giai đoạn 2019 -2025”, chủ động phòng, chống CGC lây lan, tái phát trên địa bàn tỉnh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu: Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố; Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT, Thủ trưởng các sở, ngành, đơn vị có liên quan tiếp tục triển khai thực hiện các giải pháp phòng, chống  dịch  bệnh  theo các  Văn  bản  của  UBND  tỉnh: Quyết  định số 320/QĐ-UBND ngày 04/4/2019 của UBND tỉnh về việc phê duyệt Kế hoạch phòng, chống bệnh Cúm gia cầm trên địa bàn tỉnh Lai Châu, giai đoạn 2019-2025; Kế hoạch số 3794/KH-UBND ngày 15/11/2021 của UBND tỉnh ban hành Kế hoạch phòng, chống dịch bệnh động vật, thủy sản; quan trắc môi trường trong nuôi trồng thủy sản tỉnh Lai Châu năm 2022; Công văn số 161/UBND-KTN  ngày 17/01/2022 về việc triển khai quyết liệt và đồng bộ các giải pháp kiểm soát, phòng chống bệnh Cúm gia cầm trên địa bàn tỉnh, đồng thời triển khai ngay một số nhiệm vụ cụ thể sau:

1. UBND các huyện, thành phố

Giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh CGC trên địa bàn quản lý để kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý không để dịch bệnh lan ra diện rộng. 

Khẩn trương chỉ đạo rà soát, tổ chức tiêm vắc xin CGC phòng bệnh cho đàn gia cầm trên địa bàn tỉnh 02 đợt/năm theo kế hoạch: Tỷ lệ tiêm phòng đảm bảo đạt tối thiểu 80% diện tiêm trở lên tại khu vực có ổ dịch cũ, địa bàn có nguy cơ cao (thị trấn, thị tứ, trung tâm các xã, nơi chăn nuôi tập trung, nơi có trục đường giao thông chính, khu vực biên giới...). Các khu vực khác tỷ lệ tiêm phòng đạt ít nhất từ 70% diện tiêm trở lên. 

Hướng dẫn chủ chăn nuôi gia cầm tăng cường áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp chăn nuôi đảm bảo yêu cầu vệ sinh thú y, an toàn dịch bệnh; thường xuyên vệ sinh, sát trùng bằng vôi bột, hóa chất để tiêu diệt mầm bệnh; tiêm phòng đầy đủ vắc xin phòng bệnh CGC cho đàn gia cầm. 

Thành lập các tổ tuần tra cơ động trên địa bàn (đoàn liên ngành) tăng cường kiểm tra, kiểm soát tình hình vận chuyển, kinh doanh gia cầm và sản phẩm của chúng vào địa bàn; kịp thời ngăn chặn, xử lý các hành vi buôn bán, nhập lậu gia cầm, sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc, nhất là việc vận chuyển lậu qua đường tiểu ngạch nhằm giảm thiểu tối đa nguy cơ lây nhiễm CGC vào địa bàn tỉnh. 

Chủ động xây dựng kế hoạch dự phòng ứng phó và bố trí dự phòng nguồn kinh phí khi có dịch bệnh cúm gia cầm xảy ra trên gia cầm và trên người.

2. Sở Nông nghiệp và PTNT

Chỉ đạo cơ quan chuyên môn theo dõi diễn biến chặt chẽ tình hình dịch bệnh CGC để kịp thời thông tin cho các địa phương và người chăn nuôi chủ động phòng ngừa; đồng thời chủ động tham mưu các giải pháp phòng chống dịch bệnh hiệu quả. 

Tiếp tục chỉ đạo cơ quan chuyên môn thực hiện lấy mẫu giám sát gia cầm có dấu hiệu mắc bệnh, nghi mắc bệnh, gia cầm tại các chợ, địa bàn có nguy cơ cao; gia cầm, sản phẩm gia cầm nhập lậu, không rõ nguồn gốc (nếu có)..., để kịp thời phát hiện dịch bệnh. Trường hợp phát hiện kết quả dương tính (nếu có) đối với các chủng A/H5N1, A/H5N6, A/H5N8 và các chủng độc lực cao cần phối hợp với chính quyền địa phương xử lý tiêu hủy gia cầm và thực hiện các biện pháp phòng chống dịch theo quy định, đồng thời tổ chức điều tra xác định nguyên nhân, nguồn lây nhiễm để xử lý kịp thời, hiệu quả, không để dịch bệnh lây lan diện rộng. 

Phối hợp với UBND các huyện, thành phố và các đơn vị liên tăng cường công tác quản lý kiểm dịch, kiểm soát vận chuyển động vật, sản phẩm động vật nói chung và sản phẩm gia cầm nói riêng; tổ chức ngăn chặn và xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển động vật, sản phẩm động vật trái phép qua biên giới; tăng cường kiểm tra, giám sát, phát hiện và xử lý nghiêm các trường hợp buôn bán, vận chuyển, giết mổ động vật, chế biến các sản phẩm không đảm bảo yêu cầu về phòng, chống dịch bệnh, an toàn thực phẩm. 

Chủ trì tổ chức các đợt kiểm tra, đánh giá công tác phòng, chống dịch CGC tại các địa phương.

3. Các Sở, ngành có liên quan

Căn cứ theo chức năng nhiệm vụ chủ động chỉ đạo: Kiểm soát tình trạng vận chuyển gia cầm và sản phẩm của chúng nhập lậu vào địa bàn tỉnh, nhất là khu vực biên giới và việc vận chuyển gia cầm, sản phẩm gia cầm trên các phương tiện vận chuyển hành khách, trên các phương tiện giao thông được phép theo quy định nhưng không có giấy tờ kiểm dịch, không đảm bảo vệ sinh thú y. 

Tuyên truyền phổ biến sâu rộng cho nhân dân nguy cơ và mức độ nguy hiểm của các chủng vi rút gia cầm mới, các giải pháp chủ động phòng chống.