EU kiên trì bước tiếp “hành trình xanh”

“Hòn đá tảng” cản bước tiến trình đàm phán chủ yếu liên quan việc làm sao để cân bằng giữa tham vọng về khí hậu và mục tiêu phát triển kinh tế. Các nước Ba Lan, Slovakia và Hungary nhiều lần bày tỏ lo ngại, nếu EU mạnh tay giảm khí thải, chi phí năng lượng có thể tăng cao, kéo theo tác động tiêu cực đối với hoạt động sản xuất, khiến cho các doanh nghiệp “thất thế” khi hàng nhập khẩu giá rẻ hơn từ ngoài khối tràn vào.

Vì vậy, việc mới đây các nước thành viên EU vượt qua trở ngại, thống nhất mục tiêu giảm tới 90% lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính vào năm 2040 so với mức của năm 1990 được đánh giá là bước tiến tích cực. Đây cũng là một trong những cam kết chống biến đổi khí hậu tham vọng hàng đầu thế giới.

Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen khẳng định, với cam kết mang tính ràng buộc về mặt pháp lý này, EU đã biến lời hứa bảo vệ “hành tinh xanh” thành những hành động thực chất. Cam kết cũng tạo bước đệm quan trọng để liên minh 27 nước hiện thực hóa mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Theo thỏa thuận mới đạt được, các ngành công nghiệp của EU sẽ gánh vác trách nhiệm cắt giảm 85% trong tổng lượng khí thải của khối, trong khi số còn lại có thể được bù đắp bằng việc mua tín chỉ các-bon từ những nước ngoài EU.

Ngoài ra, EU cũng lùi thời điểm áp dụng ETS2 - hệ thống giao dịch khí thải dành cho các công trình xây dựng và giao thông đường bộ - sang năm 2028, muộn hơn một năm so với mục tiêu trước đó, nhằm giúp các quốc gia thành viên có thêm thời gian chuẩn bị. Bộ trưởng Khí hậu Đan Mạch Lars Aagaard, nước đang giữ chức Chủ tịch luân phiên Hội đồng EU, khẳng định, sự linh hoạt của thỏa thuận sẽ giúp các nước giảm nhẹ “gánh nặng” để vừa kiên trì theo đuổi mục tiêu bảo vệ môi trường, vừa duy trì năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.

Thỏa thuận nêu trên càng có ý nghĩa quan trọng khi đạt được trong bối cảnh các hiện tượng thời tiết cực đoan như nắng nóng gay gắt, lũ lụt và hạn hán đã gây tổn thất kinh tế nặng nề tại châu Âu. Cơ quan Môi trường châu Âu (EEA) ước tính, nếu nhiệt độ toàn cầu tăng vượt ngưỡng 1,5⁰C so với thời kỳ tiền công nghiệp, EU có thể gánh chịu tổn thất lên tới 2.400 tỷ euro trong giai đoạn 2031-2050.

Trong đó, khu vực Nam Âu, các vùng ven biển thấp và những lãnh thổ xa xôi của EU đang trở thành “điểm nóng rủi ro khí hậu”, với mức độ tổn thương ngày càng nghiêm trọng. Phó Chủ tịch EC Teresa Ribera nhấn mạnh, những con số nêu trên là lời cảnh tỉnh mạnh mẽ rằng châu Âu cần giữ vững cam kết và kiên trì bước tiếp trên “hành trình xanh”.

Bảo vệ môi trường không phải là chi phí, mà chính là khoản đầu tư cho tương lai phát triển bền vững và hạnh phúc của người dân. EEA nhấn mạnh, hành động sớm trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu sẽ giúp châu Âu tiết kiệm hàng trăm tỷ euro chi phí khắc phục thiệt hại trong tương lai, đồng thời duy trì sự ổn định của nền kinh tế, nhất là khi các “cú sốc” thời tiết đang tiếp tục gia tăng cả về số lượng và cường độ.

Cập nhật 25/12/2025