Hội nghị trực tuyến về quy hoạch thủy lợi lưu vực sông Cửu Long và lưu vực sông Hồng

Dự Hội nghị tại điểm cầu tỉnh Lai Châu có đồng chí Hà Trọng Hải - Phó Chủ tịch UBND tỉnh; đại diện lãnh đạo các Sở: Nông nghiệp và Môi trường, Tài chính, Xây dựng, Công Thương, Khoa học và Công nghệ; đại diện lãnh đạo Văn phòng UBND tỉnh và chuyên viên theo dõi lĩnh vực.

Lưu vực sông Hồng - Thái Bình là lưu vực sông lớn nhất miền Bắc có diện tích 169.000km², trong đó phần lưu vực thuộc lãnh thổ Việt Nam là 88.680km², chiếm 51,3 % diện tích lưu vực, phần còn lại thuộc lãnh thổ Trung Quốc và Lào. Nguồn nước sông Hồng - Thái Bình là nguồn nước chính phục vụ cho sản xuất, sinh hoạt và các hoạt động kinh tế - xã hội của các tỉnh Bắc bộ, một trong những vùng kinh tế trọng điểm của Việt Nam.

Nguồn nước lưu vực sông Hồng - Thái Bình phân bố không đều giữa mùa khô, mùa mưa. Khi vào mùa khô nguồn nước có xu hướng giảm, cạn kiệt xảy ra trên diện rộng và lũ lụt phức tạp trong mùa mưa. Ngoài ra, các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội làm gia tăng việc xả nước thải vào nguồn nước, ô nhiễm nguồn nước; việc khai thác, sử dụng nước chưa có quy hoạch và chưa quy định chức năng nguồn nước dẫn đến tình trạng suy thoái, ô nhiễm nghiêm trọng, gia tăng nguy cơ mất an ninh nguồn nước lưu vực sông.

Quy hoạch thuỷ lợi lưu vực sông Hồng - Thái Bình thời kỳ 2022 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 hướng đến mục tiêu nghiên cứu, đề xuất các giải pháp phát triển thủy lợi nhằm khai thác, sử dụng và phát triển bền vững nguồn nước lưu vực sông Hồng - Thái Bình, có xét đến tác động của biến đổi khí hậu, phát triển thượng nguồn, phục vụ đa mục tiêu; chủ động tiêu thoát nước cho nông nghiệp kết hợp tiêu cho đô thị, công nghiệp… qua hệ thống thủy lợi; phòng chống lũ cho lưu vực sông; cải tạo môi trường nước đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, góp phần bảo đảm an ninh nguồn nước của lưu vực đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2050; làm cơ sở xây dựng kế hoạch phát triển thủy lợi hàng năm, 5 năm và dài hạn trên lưu vực.

Đối với lưu vực đồng bằng sông Cửu Long nằm ở hạ lưu lưu vực sông Mekong, bao gồm đất liền 13 tỉnh thành với diện tích 39.400km² (chiếm 12% diện tích cả nước, 5% diện tích lưu vực và 79% diện tích toàn châu thổ). Đây là khu vực có vai trò quan trọng, đóng góp trên 50% sản lượng lương thực quốc gia; chiếm 90% sản lượng gạo xuất khẩu; cung cấp 70% sản lượng trái cây; 40% sản lượng thủy sản đánh bắt và khoảng 75% sản lượng nuôi trồng cả nước. Việc quy hoạch lưu vực sông Cửu Long thời kỳ 2022 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 nhằm bảo đảm an ninh nguồn nước trên lưu vực sông, tích trữ, điều hòa, phân bổ tài nguyên nước một cách hợp lý, khai thác, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả nguồn nước ngọt, lợ, mặn gắn với bảo vệ, phát triển bển vũng tải nguyên nước. Từ đó, đáp ứng nhu cầu nước cho dân sinh, phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường. Đồng thời, bảo vệ tài nguyên nước, phòng chống suy thoái, cạn kiệt, ô nhiễm nguồn nước và các tác hại do nước gây ra, có lộ trình phục hồi nguồn nước bị suy thoái, cạn kiệt, ô nhiễm, đáp ứng yêu cầu quản lý tổng hợp tài nguyên nước theo lưu vực sông và thích ứng với biến đổi khí hậu. Từng bước thực hiện mục tiêu chuyển đổi số quốc gia trên cơ sở xây dựng, vận hành hệ thống thông tin, dữ liệu tài nguyên nước, bảo đảm kết nối với hệ thống thông tin tài nguyên môi trường, các ngành có khai thác, sử dụng nước.

Tham luận tại Hội nghị, các đại biểu tập trung phát biểu ý kiến làm rõ các vấn đề liên quan đến lưu vực sông Cửu Long và lưu vực sông Hồng đang gặp phải; đề xuất phương hướng giải quyết để có thể đưa vào trong Quy hoạch nhằm đảm bảo các yêu cầu về quản lý, khai thác, sử dụng và phân bổ hài hòa lợi ích sử dụng nước giữa các địa phương, giữa vùng thượng lưu và hạ lưu trong thời kỳ quy hoạch.

Phát biểu kết luận Hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà yêu cầu trong thời gian tới Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, UBND các tỉnh, thành phố thuộc lưu vực các sông tiếp tục tham mưu đề xuất các giải pháp triển khai quy hoạch đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ, hiệu quả; rà soát, kiến nghị điều chỉnh quy hoạch theo quy định; tiếp tục hoàn thiện hồ sơ quy hoạch, xem xét kỹ lưỡng, tổng thể, phục vụ đa mục tiêu, đảm bảo an ninh nguồn nước, phù hợp với thực tế, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của lưu vực, đảm bảo tính khả thi của quy hoạch trong triển khai, thực hiện...