Đến Sin Suối Hồ thưởng thức địa lan

Trưởng bản Vàng A Chỉnh giới thiệu một loại địa lan.

Bản Sin Suối Hồ mới chỉ được công nhận bản văn hóa cách đây hơn 2 tháng, tuy vậy, ai đến đây một lần đều có một dấu ấn riêng. Ví như anh Nguyễn Quang Duy, du khách đến từ tỉnh Lạng Sơn thì “Tôi thích những con đường bê tông nội bản luôn sạch sẽ, được trang điểm bởi những chậu địa lan bung hoa khoe sắc”. Với chị Trần Thị Phương, đến từ Hà Nội thì: Tôi thích không gian thoáng đãng, khí hậu trong lành và những người dân bản địa thân thiện. Địa lan thì thật tuyệt vời, mỗi nhà đều có ít nhất cả chục chậu địa lan, không tính đến giá trị nhưng về mỹ quan thì không thể chê được.

Quả thực nói không sai khi ấn tượng đầu tiên về Sin Suối Hồ là những chậu địa lan được trang trí ngay từ đầu bản. Địa lan được xếp dọc hai bên lối đi vào nhà như một loại cây trang trí, được trồng thành vườn, được để trong nhà… Lúc đầu khi mới đến, tôi cứ thắc mắc khi nhà nào cũng có một chồng những thùng nhựa loại to, sau khi hỏi thăm thì được biết đó là những chậu để “chia, tách” địa lan, phát triển tăng số lượng.

Bản Sin Suối Hồ có 103 hộ dân, theo trưởng bản Vàng A Chỉnh, đến nay đã có trên 90% số hộ trong bản trồng địa lan, vừa để trang trí làm đẹp nhà, đẹp bản, vừa để làm kinh tế vì theo giá thị trường hiện nay, một chậu địa lan khi trổ bông cho giá thấp nhất cũng 2 triệu đồng, chậu to, hoa đẹp có thể lên tới cả chục triệu đồng. Từ việc tuyên truyền một số hộ tham gia trồng vào năm 2011, hiện nay trong bản đã có những hộ có đến 600 chậu địa lan, thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm.

Người dân bản Sin Suối Hồ chăm sóc địa lan

Người đầu tiên có công phát hiện và đưa địa lan trở thành cây “kinh tế’ cho người dân trong bản là trưởng bản Vàng A Chỉnh. Bên ấm trà nước xanh sóng sánh, anh kể với chúng tôi về cơ duyên với cây địa lan. “Năm 2009, hồi ấy mình hay đi rừng, đi nương, thấy một loại cây cho hoa rất đẹp. Mình liền lấy về nhà trồng thử ở trước cửa. Mình trồng 2 chậu, thấy cây cũng dễ sống. Năm 2011, khi ấy cũng giáp Tết như thế này, cả 2 chậu hoa của mình đều có nhiều nụ rất đẹp, có mấy người dưới thị xã Lai Châu lên chơi, họ nhìn chậu hoa của mình rồi trả giá luôn 3 triệu/ chậu. Phấn khởi quá mình bán luôn, rồi cứ nghĩ mãi, chỉ là một loại hoa rừng mà nó mang lại giá trị cao như thế sao mình không tuyên truyền bà con mình cùng phát triển. Nói là làm, khi ấy mình là trưởng bản nên mình đã họp mặt bà con, kể lại chuyện 2 chậu địa lan rồi hướng dẫn bà con tìm địa lan mang về nhà trồng. Năm 2011 có 20 hộ đã cùng mình lên rừng lấy địa lan về trồng tại nhà. Sau 2 năm thì lứa lan bắt đầu cho thu hoạch, trung bình mỗi hộ thu gần 100 triệu đồng. Thấy lợi nhuận từ địa lan rất cao nên các hộ trong bản đã cùng nhau làm và ngày càng mở rộng.

Hiện nay, hoa địa lan ở Sin Suối Hồ có 4 màu: vàng, xanh, đỏ, tím, trong đó du khách chuộng nhất là màu đỏ và màu tím. Một cành hoa địa lan màu tím bán tại bản đã có giá 300.000 đồng. Một chậu địa lan giá trị là có nhiều cành hoa to, dài, nụ to, màu đậm, được uốn thành cách hình khác nhau tùy theo sở thích của mỗi khách hay thẩm mỹ chủ vườn.

Đến Sin Suối Hồ vào dịp giáp Tết, những chậu địa lan đã được uốn, tạo hình kỳ công để lên đường đến với khách khắp nơi. Là điểm du lịch, thời gian gần đây Sin Suối Hồ thu hút khách từ khắp nơi trong cả nước, địa lan Sin Suối Hồ vì vậy cũng theo du khách có mặt khắp nơi để tô điểm sắc màu cho cuộc sống. Theo anh Vàng A Chỉnh, địa lan Sin Suối Hồ được khách từ Sa pa (Lào Cai), Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Hà Giang, Điện Biên ưa chuộng vì màu sắc đẹp và độ bền lâu. Hiện nay giống hoa tím thuộc hàng hiếm nên người dân trong bản bảo nhau kết hợp nhân giống, giữ giống. Những hộ có loại hoa tím sẽ chia sẻ giống cho những hộ khác để phát triển dần loại địa lan tím này. Về cơ bản mỗi hộ đã có từ 1 đến 2 chậu và đang tiếp tục nhân giống vào thời điểm này.

Khí hậu mát mẻ quanh năm ở Sin Suối Hồ là điều kiện tốt nhất để địa lan sinh sôi, phát triển. Dù chưa được học qua bất kỳ trường lớp nào, cũng chưa từng đi xa để tham quan, học hỏi kinh nghiệm từ ai nhưng anh Hạng A Xà cũng có trong tay trên 600 chậu địa lan, trong số đó quá nửa đang có nụ để bung hoa. Anh Hạng A Xà cho biết: Được trưởng bản hướng dẫn nên mình cứ nuôi dần, trồng dần và tách chậu mỗi năm. Ngoài những chậu được du khách mua đi, năm nào mình cũng nhân tiếp mấy chục chậu. Năm 2011 mình cũng mới bắt đầu trồng như bà con trong bản, nhưng đến nay mình đã có hơn 600 chậu. Việc trồng địa lan ngoài việc trang trí cảnh quan gia đình mình trong việc làm du lịch thì nó cũng mang lại giá trị rất lớn. Từ các nguồn thu nhập, mình đã mua được một chiếc ô tô để chở khách, chở hoa đi bán…, có điều kiện nuôi các con ăn học.

Nói là có trên 90% số hộ trong bản trồng địa lan nhưng trưởng bản Vàng A Chỉnh lại nói: Đến giờ chắc tất cả các hộ trong bản đều trồng rồi. Nhiều, ít thì hộ nào cũng có, nhất là khi bản được công nhận bản du lịch cộng đồng thì người dân trong bản đều có ý thức trồng thêm hoa, cây cảnh để làm đẹp cảnh quan môi trường, có nếp sống lành mạnh, thân thiện để trong tương lai, Sin Suối Hồ sẽ là điểm đến lý tưởng cho du khách khi đến với Lai Châu.

Với người dân ở Sin Suối Hồ, việc trồng và nhân giống thêm địa lan không chỉ để làm đẹp cảnh quan môi trường vùng cao mà cây địa lan đã giúp họ có tư duy làm kinh tế dựa vào tiềm lực sẵn có, từng bước đẩy lùi cái đói, cái nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số./.

Nhật Hồng - TP Lai Châu