Đưa Chợ phiên San Thàng trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn

Lần đầu tiên chợ phiên San Thàng đưa hoạt động giao lưu văn nghệ biểu diễn tại chợ.

Nhiều du khách đến đây đã thốt lên rằng: Chúng tôi thích chợ phiên San Thàng không phải vì chợ có dịch vụ tốt, có những cao lương mĩ vị; mà chính những sản vật địa phương độc đáo, con người thân thiện, mộc mạc, giản dị… lại chính là những nét độc, lạ, khiến chúng tôi thích thú và muốn khám phá tìm hiểu thêm về các nét đẹp văn hóa của người dân nơi đây.

Người dân địa phương đến mua vải về dệt những bộ trang phục truyền thống

Chợ được họp thường xuyên vào sáng thứ năm và sáng chủ nhật hàng tuần, nhưng sáng chủ nhật thường có đông khách đến hơn cả. Nằm bên trục đường 4D, con đường huyết mạch nối Lai Châu với các tỉnh bạn, chợ phiên San Thàng cách trung tâm Thành phố không xa, chỉ vài ba km. Mỗi ngày phiên chợ, nhiều người dân thành phố và du khách đến đây có khi chỉ là để thưởng thức một bát phở chua, ăn cái bánh bỏng; đưa bạn bè, người thân đến đây để nhâm nhi chén rượu, ăn miếng thắng cố dậy mùi thơm ngon; có khi là đến để tìm chú lợn cắp nách về chiêu đãi bạn bè, mua ít nấm Linh Chi về đun uống cho mát… Chợ San Thàng hôm nay có đủ các mặt hàng, từ hàng hóa tiêu dùng như quần áo, trang phục truyền thống được dệt thủ công, giày dép, nông cụ, vải thổ cẩm; các sản vật địa phương như gạo tẻ râu, rau dớn, măng rừng, mật ong, nấm hương, nấm linh chi, tam thất; những món ăn ẩm thực hấp dẫn như phở chua, phở nước, bánh bỏng, bánh khảo, bánh phở, các loại bánh rán,...

Chợ phiên là nơi gặp gỡ, giao lưu.

Nhiều nét độc đáo là vậy, tuy nhiên hàng năm mặc dù chợ phiên San Thàng có hàng nghìn lượt du khách đến nhưng lợi ích mà bà con Nhân dân nơi đây thu được từ khách du lịch cũng chưa nhiều… Điều này đặt ra cho chính quyền thành phố nói chung và xã San Thàng nói riêng phải làm sao tổ chức, quản lý và khai thác một cách có hiệu quả tiềm năng du lịch này; làm sao để tuyên truyền cho người dân nơi đây hiểu được giá trị mà du lịch đem lại; làm sao để khắc phục tình trạng diện tích chợ nhỏ không đáp ứng đủ nhu cầu buôn bán hàng của thương lái, người dân, dẫn đến chen lấn, lấn chiếm lòng, lề đường làm cản trở giao thông và mất mỹ quan đường phố. Cùng với đó là phải xây dựng một mô hình quản lý, khai thác phù hợp để chợ phiên San Thàng không bị mai một đi những bản sắc truyền thống…

Trước thực trạng này, năm 2017, UBND thành phố Lai Châu đã quyết định phê duyệt triển khai 2 Dự án nâng cấp, mở rộng chợ San Thàng và xây dựng điểm du lịch bản San Thàng 1 (xã San Thàng); với tổng kinh phí đầu tư trên 24 tỷ đồng, trên tổng diện tích 12.900m2. Đến tháng 3/2019, 2 Dự án trên hoàn thành, chợ phiên San Thàng được bàn giao đưa vào sử dụng, với khuôn viên chợ khang trang, rộng rãi, sạch sẽ, chia khu bán hàng hợp lý, nhiều khu có mái che, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và thuận tiện cho việc mua bán của người dân so với trước đây. Điều kiện kinh doanh tốt khiến số lượng hộ đăng ký kinh doanh thường xuyên tại chợ phiên San Thàng tăng lên, cùng với đó nhờ bố trí bãi gửi xe rộng rãi, hợp lý để phục vụ cho bà con Nhân dân và du khách nên dọc hai bên đường vào chợ đã thông thoáng, không còn tình trạng người dân bày bán, dừng xe mua hàng gây ách tắc như trước nữa.

Nhờ có quy hoạch hợp lý nên người dân và du khách đến thăm quan và mua sắm cũng thuận lợi hơn.

Tìm hiểu thêm chúng tôi được biết, đảm bảo chợ phiên San Thàng hoạt động hiệu quả, theo đúng nội quy, Ban quản lý chợ duy trì công tác bảo vệ, thường xuyên quét dọn, vệ sinh khuôn viên. Ban chỉ đạo liên ngành về an toàn thực phẩm xã tiến hành các đợt kiểm tra thường xuyên và đột xuất, lồng ghép tuyên truyền kiến thức an toàn thực phẩm. Yêu cầu các hộ sản xuất, kinh doanh bánh, phở nước, bánh cuốn ký cam kết đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, nhất là đối với các mặt hàng phở nước không dùng bàn ăn mặt gỗ như trước mà phải chuyển sang bàn ăn mặt đá hoặc inox dễ lau chùi, phải có giỏ đựng rác cạch các bàn, thường xuyên vệ sinh, sử dụng nước hợp vệ sinh làm nước phở.

Món phở nước được nhiều người yêu thích không chỉ bởi vị ngọt của nước xương, vị ngon của phở và thịt mà còn bởi vì đảm bảo hợp vệ sinh.

Để tăng sự thu hút đối với du khách trong và ngoài tỉnh, UBND xã San Thàng đã và đang phối hợp với các ngành chức năng có kế hoạch duy trì hoạt động hát múa, giao lưu văn nghệ tại chợ. Cùng với đó là sẽ tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn, bồi dưỡng thêm về kiến thức du lịch cho người dân, để chính họ làm du lịch, là những thuyết minh viên du lịch thân thiện để quảng bá hình ảnh cho quê hương mình; đồng thời làm ra những sản phẩm lưu niệm hấp dẫn.

Tiết mục giao lưu của nhóm sinh viên thực tập Khoa Văn hóa dân tộc thiểu số (Đại học Văn hóa Hà Nội) tại phiên chợ.

Ông Đào Mạnh Sơn – Phó Chủ tịch UBND xã San Thàng cho biết nhờ việc nâng cấp, mở rộng chợ phiên San Thàng; đẩy mạnh các hoạt động giữ gìn, phát triển nghề truyền thống của đồng bào dân tộc Giáy; quảng bá hình ảnh, thu hút du khách đến với bản văn hóa San Thàng 1… đã tạo thêm việc làm cho người dân trong và ngoài xã, kích cầu mua sắm, thúc đẩy sản xuất nông - lâm nghiệp phát triển cũng như đẩy mạnh thông thương hàng hóa giữa các địa phương, qua đó góp phần nâng cao thu nhập cho người dân, đến nay thu nhập bình quân đầu người của xã San Thàng đạt 34 triệu đồng/năm.

Chia tay phiên chợ San Thàng sáng chủ nhật, âm thanh của tiếng kèn Pí kẻo trong chương trình giao lưu tại phiên chợ cứ vang mãi. Hi vọng rằng, với sự nỗ lực của chính quyền địa phương, sự thay đổi trong nhận thức và hành động của người dân trong xã, chợ phiên San Thàng sẽ là điểm đến du lịch hấp dẫn cho du khách trong và ngoài tỉnh.

Lê Dũng