Hội nghị tiếp xúc, đối thoại giữa Đại biểu Quốc hội, Đại biểu HĐND tỉnh Lai Châu với Trẻ em năm 2025

Đây là hoạt động thực hiện thỏa thuận hợp tác giữa Ban Thường vụ Tỉnh đoàn và tổ chức Plan International vùng Lai Châu nhằm phát huy vai trò, tiếng nói của trẻ em trong các vấn đề liên quan đến trẻ em tại địa phương; khẳng định sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền, các sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh đối với công tác bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em.

Tham dự Chương trình về phía tỉnh Lai Châu có các đồng chí: Chu Lê Chinh - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh; Tống Thanh Hải - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh; Nguyễn Tiến Thịnh - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương đoàn, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Bí Thư Tỉnh đoàn, Trưởng ban Tham vấn Hội đồng trẻ em tỉnh Lai Châu; đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành, Mặt trận tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể tỉnh; UBND các huyện, thành phố; đại diện Ban Tham vấn Hội đồng trẻ em tỉnh; thường trực Đoàn, Hội đồng Đội các huyện, thành phố; cán bộ phụ trách thiếu nhi, giáo viên tổng phụ trách Đội và đặc biệt là thành viên Hội đồng Trẻ em tỉnh và thiếu nhi tiêu biểu của tỉnh Lai Châu.

Về phía đại diện Plan International Việt Nam có: Bà Trần Thu Quỳnh - Quản lý Truyền thông và Gây ảnh hưởng; bà Phan Thu Hiền - Quản lý Chương trình Viện trợ tổ chức; đại diện Tổ chức Plan International Việt Nam vùng Lai Châu; đại biểu Tổ chức Plan International Việt Nam các vùng Quảng Bình, Quảng trị, Hà Giang.

Về phía các tỉnh có đại diện lãnh đạo Tỉnh đoàn, Hội đồng Đội tỉnh Quảng Trị, Quảng Bình; đại diện Ban Thanh thiếu nhi - Trường học tỉnh đoàn và thành viên Hội đồng trẻ em các tỉnh Hà Giang, Quảng Bình, Quảng Trị; đại diện thường trực và Hội đồng trẻ em các huyện: Xín Mần, Hoàng Su Phì, Yên Minh, Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang…

Ngày 04/5/ 2019, Hội đồng trẻ em tỉnh Lai Châu chính thức được thành lập với 40 thành viên là những học sinh tiêu biểu, đại diện cho trẻ em các dân tộc trên địa bàn toàn tỉnh. Đây là tổ chức do chính trẻ em điều hành, hoạt động theo nguyên tắc tự nguyện, tự quản, với sự đồng hành, hỗ trợ của Ban tham vấn gồm đại diện các sở, ban, ngành, đoàn thể và các tổ chức bảo vệ trẻ em. Ngay từ những ngày đầu, mô hình đã nhận được sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, sự phối hợp hiệu quả từ Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh, Ban Quản lý dự án Plan - Tỉnh đoàn, cùng với sự hỗ trợ bền bỉ từ Tổ chức Plan International vùng Lai Châu. Nguồn kinh phí được đảm bảo hàng năm đã tạo điều kiện cho Hội đồng hoạt động liên tục, bài bản và hiệu quả. 

Với vai trò là cầu nối giữa trẻ em và người lớn, các thành viên Hội đồng đã triển khai hơn 15.000 phiếu trưng cầu ý kiến trẻ em từ 9 đến 16 tuổi tại các địa phương. Đã có hơn 100 bài viết, infographic và phóng sự về hoạt động của Hội đồng được lan tỏa trên báo chí, truyền hình và mạng xã hội khẳng định mạnh mẽ quyền tham gia của trẻ em trong đời sống xã hội. Hội đồng đã tổ chức 10 phiên họp, 09 hội nghị thảo luận nhóm và trên 100 hoạt động lấy ý kiến tại cơ sở. Tổng hợp hơn 700 ý kiến, tâm tư, nguyện vọng và hơn 60.000 phiếu khảo sát về quyền được tham gia và quyền được bảo vệ của trẻ em. Cùng với đó, Ban tham vấn cũng được tập huấn kiến thức chuyên sâu và kỹ năng làm việc với trẻ em, giúp nâng cao hiệu quả hỗ trợ trong quá trình tổ chức các hoạt động. 

Năm 2023, Lai Châu vinh dự có 07 đại diện tham dự “Quốc hội trẻ em” toàn quốc lần thứ I. Năm 2024, tiếp tục có 06 đại diện tham dự phiên họp lần II. Một hoạt động sáng tạo nổi bật trong năm qua là kỳ họp Hội đồng nhân dân trẻ em tỉnh Lai Châu giả định. Với sự đồng thuận, hỗ trợ của HĐND tỉnh và Ban Quản lý dự án Plan - Tỉnh đoàn, chương trình được tổ chức với 260 đại biểu thiếu nhi toàn tỉnh, trong đó có 50 em đảm nhận các vị trí đại biểu HĐND và các chức danh lãnh đạo chủ chốt… Mô hình Hội đồng trẻ em đã và đang thực sự trở thành cầu nối quan trọng giữa trẻ em và các cấp chính quyền, giúp các bác lãnh đạo hiểu rõ hơn nhu cầu, ước mơ, suy nghĩ của thế hệ tương lai.

Phát biểu khai mạc Hội nghị, đồng chí Chu Lê Chinh - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh đã ghi nhận và biểu dương những nỗ lực đáng trân trọng của Tỉnh đoàn, Hội đồng đội tỉnh đã dẫn dắt, định hướng rất tốt cho Hội đồng trẻ em tỉnh Lai Châu trong thời gian qua. Các cháu đã thể hiện vai trò tích cực, chủ động tham gia nhiều hoạt động ý nghĩa, góp phần lan tỏa tiếng nói của trẻ em và trở thành cầu nối hiệu quả giữa trẻ em với chính quyền. Những việc làm cụ thể, thiết thực của các cháu đã được lãnh đạo tỉnh đánh giá cao và là minh chứng rõ nét cho tinh thần “Trẻ em không chỉ là đối tượng được bảo vệ, mà còn là chủ thể tham gia xây dựng cộng đồng”. Chương trình đối thoại năm nay lựa chọn nhiều chủ đề rất thời sự, gắn với thực tế đời sống trẻ em. Mỗi nội dung là một vấn đề lớn, đòi hỏi cách tiếp cận đa chiều, vừa có lý, vừa có tình, vừa cần luật pháp đồng hành, vừa cần sự chuyển đổi nhận thức trong từng gia đình, cộng đồng. Vì vậy, đồng chí Phó Chủ tịch HĐND tỉnh mong các cháu hãy mạnh dạn, tự tin và thẳng thắn. Những góp ý, kiến nghị của các cháu hôm nay sẽ không rơi vào khoảng trống mà sẽ được lắng nghe bằng sự thấu cảm và hành động với tinh thần trách nhiệm cao nhất.

Phát biểu tại Hội nghị, ông Nguyễn Văn Hậu - Quản lý Tổ chức Plan International Việt Nam vùng Lai Châu nhấn mạnh: Những năm qua bằng sự hợp tác hỗ trợ của các cơ quan của tỉnh Lai Châu, Tổ chức Plan đã thực hiện các chương trình dự án trên địa bàn tỉnh Lai Châu rất hiệu quả. Trong đó nổi bật là hoạt động của các Hội đồng trẻ em cấp tỉnh, cấp huyện. Tại Hội nghị tiếp xúc, đối thoại giữa đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND với trẻ em năm 2025, chúng tôi mong muốn các em trong Hội đồng trẻ em mạnh dạn phát biểu ý kiến, nguyện vọng đến với lãnh đạo tỉnh những điều mà các em quan tâm nhất, bởi những ý kiến của các em, những vấn đề các em quan tâm sẽ là những thông điệp lan tỏa yêu thương, đoàn kết và phát triển trong cộng đồng và xã hội. Đồng thời, mong nhận được sự hỗ trợ và cam kết của đối tác trong triển khai hoạt động, để duy trì môi trường học tập và phát triển của trẻ em trong thời gian tới.

Tại Hội nghị, các đồng chí Chu Lê Chinh - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh; Nguyễn Tiến Thịnh - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương đoàn, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Bí Thư Tỉnh đoàn, Trưởng ban Tham vấn Hội đồng trẻ em tỉnh Lai Châu; Tao Văn Giót - Đại biểu Quốc hội tỉnh khoá 15, Phó Bí thư Tỉnh đoàn; bạn Nguyễn Ngọc Minh Châu - Chủ tịch Hội đồng trẻ em tỉnh chủ trì nội dung đối thoại với trẻ em.

Chương trình đối thoại năm nay lựa chọn nhiều chủ đề rất thời sự, gắn với thực tế đời sống trẻ em. Các cháu đã mạnh dạn nêu lên những khó khăn, bất cập, những mối quan tâm trong thế hệ trẻ của tỉnh hiện nay như: Việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong học tập; tình trạng sử dụng thuốc lá điện tử trong giới trẻ; thực trạng tảo hôn và kết hôn cận huyết thống ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số… Với những câu hỏi như: Kế hoạch để hỗ trợ học sinh, đặc biệt là học sinh dân tộc thiểu số của tỉnh trong việc tiếp cận và sử dụng, ứng dụng AI để không bị tụt hậu so với thời đại; tác động tiêu cực, một số ít các bạn quá phụ thuộc vào AI, làm thui chột khả năng tư duy, sáng tạo, mất an toàn thông tin cá nhân, vậy tỉnh có những quy định, hướng dẫn gì để giúp học sinh sử dụng AI hiệu quả, an toàn hơn; kế hoạch để sớm triển khai đồng bộ, hỗ trợ các thầy cô nâng cao năng lực số, sử dụng AI một cách sáng tạo, hiệu quả và an toàn trong dạy học; những giải pháp cụ thể để hạn chế tối đa tác động tiêu cực trên không gian mạng; những biện pháp cụ thể, mạnh mẽ và đồng bộ nào nhằm kiểm soát, ngăn chặn triệt để tình trạng mua bán thuốc lá điện tử trái phép; những cơ chế, chính sách hỗ trợ trực tiếp, thiết thực dành cho các hộ gia đình có nguy cơ cao xảy ra tình trạng tảo hôn…

Trong không khí dân chủ, tinh thần cởi mở, thẳng thắn và cầu thị, đại diện lãnh đạo các sở, ngành tỉnh đã lắng nghe, trao đổi và trực tiếp giải đáp, trả lời các câu hỏi một cách dễ hiểu, rõ ràng, ngắn gọn và đi thẳng vào vấn đề được hỏi của các bạn thành viên Hội đồng trẻ em. Đây đều là những ý kiến rất chính đáng, thiết thực, đặt ra nhiều vấn đề liên quan đến trẻ em và đòi hỏi phải có giải pháp thiết thực, hiệu quả hơn trong thời gian tới. Qua đó giúp các sở, ngành chức năng nghiên cứu, tham mưu các giải pháp để giúp trẻ em phát triển toàn diện trong tương lai.

Phát biểu kết luận Hội nghị, đồng chí Chu Lê Chinh - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh ghi nhận và biểu dương vai trò của Hội đồng trẻ em tỉnh Lai Châu một mô hình tiêu biểu cho thấy trẻ em hoàn toàn có thể đảm nhận vai trò “người đại diện” cho tiếng nói của bạn bè cùng trang lứa. Các em đã chủ động đề xuất nội dung, chuẩn bị câu hỏi kỹ lưỡng, thể hiện bản lĩnh và trách nhiệm công dân. Đặc biệt đánh giá cao những câu hỏi mang tính phản biện nhẹ nhàng nhưng sâu sắc, những đề xuất cụ thể, khả thi, phản ánh đúng thực trạng và nguyện vọng của trẻ em tại địa phương. Những chia sẻ ấy không chỉ giúp người lớn hiểu rõ hơn về tâm tư, nguyện vọng của các cháu, mà còn là kênh thông tin có giá trị thực tiễn, là cơ sở quan trọng để các cơ quan dân cử tiếp tục giám sát, kiến nghị và thúc đẩy xây dựng chính sách phù hợp hơn với trẻ em.

Hội nghị lần này cũng cho thấy sự thay đổi tích cực trong nhận thức và hành động của cả hệ thống chính trị đối với công tác trẻ em. Từ cấp tỉnh đến cơ sở, từ nhà trường đến gia đình, từ các tổ chức chính trị - xã hội đến các đơn vị đồng hành quốc tế, tất cả đều đang chung tay kiến tạo một môi trường sống an toàn, thân thiện và bình đẳng cho trẻ em. Đồng chí Phó Chủ tịch HĐND tỉnh cảm ơn các sở, ngành, đơn vị đã có mặt đầy đủ, lắng nghe bằng sự cầu thị và trách nhiệm. Việc phản hồi thẳng thắn, rõ ràng, phù hợp lứa tuổi đã thể hiện sự trân trọng đối với trẻ em, không phải với tư cách là “đối tượng được phục vụ”, mà là “chủ thể có quyền tham gia”. Đồng thời đề nghị các sở, ngành liên quan sớm xây dựng kế hoạch hành động cụ thể, có báo cáo kết quả thực hiện và phản hồi tới trẻ em qua các kênh phù hợp.