Vai trò xung kích của người cao tuổi ở bản văn hóa Xéo Sin Chải

        Bản Xéo Sin Chải có 80 hộ, hầu như hộ nào cũng có người cao tuổi. Các cụ đã phát huy vai trò xung kích trong việc giáo dục, dạy dỗ con cháu. Cụ Đỗ Văn Khuê là người già nhất bản 101 tuổi là một điển hình. Cụ là cán bộ lão thành cách mạng đã được tặng 60 tuổi Đảng từng giữ nhiều chức vụ công tác quan trọng trong bộ máy cấp ủy, chính quyền của huyện Phong Thổ (cũ) là tấm gương cho con cháu học tập. Các con, cháu cụ đều chăm chỉ học hành, trở thành cán bộ nhà nước. Gia đình cụ luôn đi đầu trong các phong trào, hoạt động văn hóa ở địa phương và nhiều năm liền đạt gia đình văn hóa. Tuy đã ở tuổi “xưa nay hiếm” nhưng cụ vẫn khỏe mạnh, minh mẫn dạy bảo con cháu về tình người, lẽ sống ở đời.

        Khi được biết chúng tôi tìm hiểu viết bài về văn hóa, cụ rất vui và tâm sự: “Tôi đã trải qua hai cuộc kháng chiến với nhiều khó khăn gian khổ, từng bị giặc bắt. Để có được cuộc sống ấm no, hòa bình như hôm nay những thế hệ đi trước đã phải đổ biết bao mồ hôi và xương máu. Tôi luôn dạy con cháu phải biết trân trọng quá khứ của cha ông và cố gắng lao động, học tập để trở thành những công dân tốt”. Các con, cháu cụ luôn luôn hiếu kính với bậc trên, thực hiện tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước, tích cực tham gia các phong trào hoạt động tại địa phương.

        Những năm qua, người cao tuổi trong bản đã vận động các hộ gia đình thực hiện tốt cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”. Người dân bản Xéo Sin Chải luôn phát huy tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái cùng nhau phát triển kinh tế nâng cao đời sống. Bà con đã tích cực lao động sản xuất, đua nhau làm giàu một cách chính đáng.

        Bản có 30% số hộ nuôi trồng thủy sản, đây là thế mạnh trong phát triển kinh tế của bản. Những năm qua, bản đã cung cấp cho thị xã một số lượng cá tương đối lớn và có chất lượng cao. Ngoài nuôi cá, các hộ còn trồng mía, cấy lúa và như nhiều bản khác trong tỉnh bản cũng phát triển cây chè. Nhờ đó, đời sống của nhân dân trong bản được nâng lên rõ rệt, không có hộ đói nghèo, nhiều hộ vươn lên thành hộ khá, giàu như gia đình chị Nguyễn Thị Khuê, gia đình anh Nguyễn Văn Quát…

        Hiện nay, ở bản 100% số hộ được sử dụng điện, nước sạch; trẻ em được đến trường đầy đủ theo đúng độ tuổi và có nhiều cháu đạt học sinh giỏi các cấp; đường vào bản được bê tông hóa 100%... Đặc biệt, nhờ có sự dạy bảo con, cháu tốt của người cao tuổi nên tình hình an ninh trật tự được giữ vững. Trong bản không có người nghiện ma túy, mại dâm, trộm cắp… Khi đi vắng các gia đình không cần khóa cửa; trâu, ngựa buộc ngoài nương cũng không sợ mất. Nhà ở của các hộ trong bản đều đạt tiêu chuẩn 3 cứng (tường cứng, nền cứng, mái cứng) của Bộ xây dựng song không nhà nào phải kín cổng cao tường thay vào đó là hàng râm bụt được xén tỉa gọn gàng ôm lấy những ngôi nhà xinh xắn.

        Người già thường nặng về  phong tục, tập quán nhưng người cao tuổi ở bản Xéo Sin Chải lại có tư tưởng rất tiến bộ. Các cụ luôn khuyên con cháu sống theo nếp sống mới, việc hiếu, hỉ đều được thực hiện đơn giản, tiết kiệm theo quy ước, hương ước... Cụ Khuê nói: Đã qua rồi cái thời đám cưới ăn uống linh đình, kéo dài mấy ngày, tốn kém rồi đôi bạn trẻ lại phải làm trả nợ mệt lắm. Bây giờ, vui là chính, sống với nhau hạnh phúc mới là điều quan trọng.

        Trao đổi với chúng tôi về vai trò của người cao tuổi trong việc xây dựng bản văn hóa, trưởng bản Vũ Văn Nhíp cho biết: Xéo Sin Chải đạt danh hiệu bản văn hóa người cao tuổi giữ vai trò quan trọng. Khi có chủ chương xây dựng bản văn hóa, các cụ là những người tham gia ngay từ đầu. Trong bản có việc gì cần giải quyết các cụ đều tham gia một cách hợp tình hợp lý.

        Chia tay bản Xéo Sin Chải đã đọng lại trong chúng tôi sự ấm áp của tình bản làng mà các cụ cao tuổi là người lưu giữ và truyền ngọn lửa ấy. Sau những lễ hội đầu xuân, mọi người trong bản tích cực lao động sản xuất cùng nhau phát huy những việc đã làm được phấn đấu để Xéo Sin Chải luôn là bản văn hóa.

Kim Anh