Báo cáo về kinh tế-xã hội của Chính phủ được chuẩn bị rất công phu, toàn diện, khách quan và khoa học

Đa số ý kiến đại biểu Quốc hội bày tỏ đồng tình với các nội dung Báo cáo kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2025 và 5 năm 2021-2025, dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2026 do Chính phủ trình.

"Báo cáo được chuẩn bị rất công phu, nghiêm túc, sâu sắc, toàn diện, khách quan và khoa học; nêu bật được những kết quả đạt được và cũng thẳng thắn chỉ ra những tồn tại, hạn chế và đề xuất các giải pháp khắc phục", đại biểu Nguyễn Đại Thắng (Hưng Yên) phát biểu.

Theo các đại biểu, mặc dù bối cảnh thế giới không thuận lợi, vô cùng phức tạp, bất ổn và khó đoán định; biến đổi khí hậu, thiên tai ngày càng khắc nghiệt và cực đoan, hạ tầng còn nhiều điểm nghẽn, ảnh hưởng đại dịch COVID-19 đến sức khỏe nhân dân và tình hình doanh nghiệp rất lớn và kéo dài, nhưng dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, sự phối hợp năng động, linh hoạt của Quốc hội khóa XV, nhiều thể chế luật pháp đã được thông qua, góp phần cải thiện môi trường đầu tư, tháo gỡ các điểm nghẽn và khơi thông nguồn lực.

"Tôi đánh giá cao quyết tâm đủ lớn, hành động mạnh mẽ, quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, của các ban, ngành Trung ương, của các địa phương. Đặc biệt là niềm tin, khát vọng, sự chung sức của người dân, đồng thuận của cộng đồng doanh nghiệp đã giúp chúng ta vượt qua thách thức, khó khăn và đạt được nhiều kết quả quan trọng. Kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế, thể chế và hạ tầng đã được cải thiện rõ nét", đại biểu Trần Hoàng Ngân (TPHCM) phát biểu.

Còn đại biểu Trần Quốc Tuấn (Vĩnh Long) khẳng định, giữa bối cảnh kinh tế chính trị thế giới có nhiều biến động, Việt Nam vẫn được ví như mặt biển bình yên giữa cơn giông bão. Những con số về tăng trưởng, xuất khẩu, thu ngân sách đạt được… không chỉ thể hiện bản lĩnh điều hành vững tay lái, chắc tay chèo của Chính phủ mà còn khẳng định hiệu quả lãnh đạo của Đảng và sự đồng hành giám sát chặt chẽ của Quốc hội.

Bày tỏ đồng tình với báo cáo của Chính phủ về kế hoạch kinh tế-xã hội năm 2026 - năm có ý nghĩa rất quan trọng, là năm đầu tiên của kế hoạch 5 năm 2026-2031, là năm đất nước bước vào kỷ nguyên mới, đại biểu Trần Hoàng Ngân nhấn mạnh, chỉ tiêu năm 2026 được đề ra về tăng trưởng trên 10% là mục tiêu cao nhưng có cơ sở. Theo đại biểu Trần Hoàng Ngân, để kinh tế phát triển nhanh, bền vững, bên cạnh việc tận dụng vị thế uy tín quốc tế đã có, triển khai hiệu quả Nghị quyết 59 của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế, chúng ta cần ưu tiên việc phát triển dựa trên tiềm năng, lợi thế, vị trí địa chính trị của quốc gia; tập trung ưu tiên phát triển kinh tế biển, logistics, nông nghiệp, dịch vụ, y tế, giáo dục chất lượng cao.

Bên cạnh đẩy mạnh việc xúc tiến thương mại, khai thác thị trường truyền thống và tận dụng hiệu quả 17 FTA mà Việt Nam đã ký kết, cần tăng hàm lượng xanh, số, khoa học công nghệ, giá trị gia tăng trong hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam. Đồng thời cũng hết sức lưu ý đến thị trường nội địa với 106 triệu dân và 30 triệu lượt khách quốc tế cùng với 1 triệu doanh nghiệp và hơn 3 triệu hộ sản xuất kinh doanh. Cần đặc biệt quan tâm đến vấn đề môi trường, phát triển văn hóa, y tế, giáo dục, xã hội, con người, cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân.

Quan tâm nhiều hơn đến chính sách tiền lương và đời sống của cán bộ công chức, viên chức

Nhấn mạnh sau gần 4 tháng kể từ khi chính thức triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, bộ máy hành chính của chúng ta đã nhẹ hơn về đầu mối, hoạt động hiệu lực, hiệu quả hơn, song đại biểu Trần Quốc Tuấn (Vĩnh Long) mong muốn Đảng, Nhà nước quan tâm nhiều hơn đến chính sách tiền lương và đời sống của cán bộ công chức, viên chức bởi cán bộ, công chức ở nhiều địa phương, nhất là cấp cơ sở phải đi làm xa hơn, làm nhiều việc hơn mà thu nhập thì vẫn không khá hơn.

Theo báo cáo tổng hợp kiến nghị của cử tri gửi đến kỳ họp này, cử tri ở nhiều địa phương như Quảng Trị, Bình Thuận, Vĩnh Long phản ánh sau sáp nhập đơn vị hành chính, nhiều cán bộ xã phải di chuyển xa hơn, có nơi từ 10 đến 15 km, trong khi phụ cấp đi lại, phụ cấp công vụ chưa được điều chỉnh. 

Cử tri các tỉnh Nghệ An, Lâm Đồng, Đồng Tháp đề nghị Chính phủ có chính sách hỗ trợ, khuyến khích đối với cán bộ vùng sáp nhập bởi đời sống gặp nhiều khó khăn, chi phí đi lại, thuê nhà, sinh hoạt tăng khiến thu nhập thực tế giảm từ 10 đến 12% so với trước đây. Bên cạnh đó, nhiều địa phương như Bắc Kạn, Cần Thơ và một số tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long cũng phản ánh tình trạng đội ngũ cán bộ cơ sở đang phải gánh thêm nhiều phần việc do tinh giảm biên chế nhưng thu nhập chưa được cải thiện, ảnh hưởng đến tâm lý, động lực và hiệu quả công tác của họ. 

Đại biểu Trần Quốc Tuấn (Vĩnh Long) cho rằng, những phản ánh này không chỉ là con số hay kiến nghị kỹ thuật mà là tiếng lòng của đội ngũ công chức, viên chức cơ sở, những người đang gánh trên vai phần việc nặng nề nhất của bộ máy nhà nước. Nếu đời sống của họ không được đảm bảo thì hiệu quả thực thi chính sách cũng sẽ khó đáp ứng được yêu cầu.

Đại biểu Hoàng Minh Hiếu (Nghệ An) cho biết, việc thể chế hóa và triển khai những chủ trương chính sách có tính chiến lược của Đảng trong thời gian vừa qua đã bắt đầu có những tác động tích cực đến sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Đặc biệt là những đột phá về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. 

Tuy nhiên, đại biểu cho rằng, để phát triển bền vững đất nước, bên cạnh việc phát triển khoa học công nghệ cũng cần có những giải pháp đột phá để phát triển các ngành khoa học xã hội nhân văn. Bởi vì ở một góc độ, nếu khoa học tự nhiên và công nghệ giúp con người làm được nhiều hơn thì khoa học xã hội giúp con người hiểu đúng hơn về chính mình và xã hội mình đang sống.

Trong thời gian vừa qua, nền khoa học xã hội Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu nhưng cũng còn nhiều tồn tại, thách thức. Trước hết là sự kết nối của kết quả nghiên cứu khoa học xã hội với việc hoạch định chính sách phát triển kinh tế xã hội còn có nhiều hạn chế.

Thực tế là hiện nay có tình trạng nhiều đề tài nghiên cứu khoa học xã hội chưa gắn bó chặt chẽ với nhu cầu thực tế của cuộc sống và việc hoạch định chính sách của Nhà nước. Nghiên cứu khoa học xã hội nhiều khi mới dừng lại ở mức công bố kết quả mà chưa được chuyển thành các chính sách hoặc giải pháp cụ thể có hiệu quả.

Bên cạnh đó, việc xây dựng chính sách trong một số trường hợp cũng chưa sử dụng tối đa kết quả nghiên cứu khoa học xã hội như là một công cụ thiết kế chính sách và đo lường các tác động của xã hội. Cơ chế tài chính và tổ chức nghiên cứu khoa học xã hội còn chưa linh hoạt, chưa tạo động lực cho hoạt động nghiên cứu.

Nhiều chủ trương chính sách phát triển khoa học công nghệ ở nước ta cho đến nay cơ bản được xây dựng chung cho cả khoa học tự nhiên và khoa học xã hội, nhưng thường xuất phát từ thực trạng và yêu cầu của khoa học tự nhiên và công nghệ hơn là khoa học xã hội và nhân văn. Trong khi đó, khoa học xã hội nghiên cứu con người và các mối quan hệ xã hội vốn luôn biến đổi và gắn với giá trị văn hóa, bối cảnh chính trị.

"Trong bối cảnh hiện nay, bên cạnh sự phát triển nhanh chóng của khoa học kỹ thuật với sự ra đời của rất nhiều công nghệ mới thì nhu cầu phát hiện, lý giải và đề xuất giải pháp cho những vấn đề xã hội, pháp lý, đạo đức và giá trị con người mà công nghệ mới đặt ra là rất cấp thiết", đại biểu Hoàng Minh Hiếu nêu quan điểm và đề nghị trong thời gian tới Chính phủ nghiên cứu có những giải pháp để đầu tư phát triển ngành khoa học xã hội phù hợp với bối cảnh mới. Trong đó, tập trung vào một số giải pháp như: Nghiên cứu xây dựng những chương trình phát triển khoa học xã hội nhân văn trọng điểm; áp dụng cơ chế các cơ quan nhà nước đặt hàng nghiên cứu khoa học xã hội để phục vụ việc hoạch định các chính sách cụ thể; tăng kinh phí cho các đề tài khoa học xã hội có tính ứng dụng thực tế cao; có các giải pháp để phát triển nguồn nhân lực khoa học xã hội có chất lượng cao; xây dựng hạ tầng dữ liệu xã hội và hệ sinh thái học thuật cho khoa học xã hội…

Cập nhật ngày 29/10/2025