Núi Đá Ô

Khu chính danh thắng là một khối đá lớn có hình dáng như một chiếc ô, đây là loại đá phong hoá từ đá bazan, phần phía bắc khối đá dựa vào 2 cây chò cổ thụ. Khối đá màu đen, hình chiếc ô có chiều cao 3,7m được chia là ba phần. Phần chóp ô (phần trên cùng) có chiều cao từ 70-80cm, đường kính 5,2m có thể che mưa, che nắng cho nhiều người. Tảng đá có màu xanh rêu với vô số đường nét và hoa văn rất độc đáo. Phần thân (phần ở giữa) có đường kính 2,5m gồm những phiến đá màu nâu đen xếp chồng lên nhau tạo nên những hình thù kỳ lạ. Phần chân (phần dưới đất) có chiều cao khoảng 55cm, đường kính 5,4m và được bao bọc bởi rễ của hai cây chò cổ thụ. Phần phía nam có một phiến đá bằng phẳng hình chữ nhật có kích thước 40-55cm². Phiến đá này là nơi phản ánh đời sống văn hóa tâm linh của bà con dân bản, nơi mà người dân thường thắp hương cầu nguyện đặt các lễ vật dân cúng.

Núi Đá Ô được gắn với sự tích của người Dao Khâu, kể về ông Tiên xuống hạ giới du ngoạn để quên cái ô, qua thời gian cái ô hóa thành đá. Ngày xa xưa, có một ông Tiên xuống trần gian du ngoạn. Từ trên trời ông bay xuống đỉnh núi Sang Ta Ngai là đỉnh núi cao nhất ở vùng cao nguyên Sìn Hồ. Đứng trên đỉnh núi ông nhìn được rất xa, quan sát hết lượt, ông thấy ở phía nam có một bãi bằng. Ông quyết định tới đó để tham quan nhưng chưa biết đi đường nào vì bốn phía đều là núi non trùng điệp, vách đá cheo leo. Với sức mạnh phi thường ông bẻ vách đá trước mặt làm đôi tạo ra khoảng trống để đi qua đó là cánh cổng vào bản Sang Ta Ngai bây giờ (tiếng Dao gọi là Phìn Me Bánh). Ra khỏi vách đá, ông Tiên tiếp tục đi về phía tây nam qua núi Ngọc (Chu Pu Chong) rồi qua khe sâu (Tầm Đố) về tới bãi bằng đó chính là bản Tả Phìn, dân bản được biết có ông Tiên (Phin Cha Miền) đến thăm thì rất mừng liền tổ chức mở tiệc và liên hoan múa hát để chào đón ông Tiên. Cuộc vui kéo dài 7 ngày 7 đêm. Đến ngày thứ 7, ông Tiên sực nhớ ra phải trở về tiên giới, vội vàng chào bà con rồi bay lên trời. Nơi ông Tiên giậm chân lấy đà để bay lên đất lún suống tạo thành hố sâu, sau này thành cái ao gọi là (Gàng Manh). Do vội vã nên ông Tiên đã bỏ quên nhiều thứ. Trước khi vào Tả Phìn nghỉ chân trên đỉnh núi ngọc, ông để rơi viên ngọc. Khi rời bản Tả Phìn, ông Tiên còn bỏ quên cái ô đang cắm ở giữa bản để che mưa, nắng lúc xem hội, lâu ngày cái ô hóa đá.

Từ đó, người dân Tả Phìn coi ô đá là nơi linh thiêng và trở thành nơi thờ cúng. Người Dao Khâu và người Mông đen ở xã Tả Phìn và các xã lân cận hàng năm có tục lệ đến Núi Đá Ô thắp hương và cầu mong cho gia đình, con cái được mạnh khoẻ, người ốm sớm bình phục. Theo các vị cao niên trong bản tục lệ này đã có từ rất lâu, lưu truyền từ đời này qua đời khác.

Di tích Núi Đá Ô được công nhận là Di tích danh lam thắng cảnh cấp tỉnh theo Quyết định số 2058/QĐ-UBND ngày 25-10-2007 của Ủy ban nhân dân tỉnh Lai Châu.