Những tin quốc tế nổi bật tuần qua (12-18/9)

IAEA thông qua kế hoạch đảm bảo an toàn hạt nhân

Ngày 13/9, Ban giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) gồm 35 thành viên đã thông qua kế hoạch hành động toàn cầu nhằm tăng cường an toàn hạt nhân sau sự cố tại nhà máy hạt nhân Fukushima số 1 của Nhật Bản cách đây 6 tháng. Theo số liệu của IAEA, mặc dù Đức đã quyết định đóng cửa tất cả các nhà máy điện hạt nhân của mình vào năm 2022 và Italy đã thông qua trưng cầu dân ý cấm phát triển năng lượng hạt nhân trong nhiều thập kỷ tới, hiện vẫn còn 29 nước đang sử dụng điện hạt nhân. Số nước phát triển loại năng lượng này sẽ tăng thêm 25 nước vào năm 2030./.

LHQ cần phản ứng mạnh mẽ trước vấn đề toàn cầu

Ngày 12/9, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã kết thúc khóa 65 với lời kêu gọi của Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc khóa 65 Joseph Deiss, rằng Liên hợp quốc cần phản ứng mạnh mẽ hơn nữa trước những vấn đề thực sự được nhân dân thế giới quan tâm. Mục tiêu phát triển thiên niên kỷ (MDG) vào năm 2015, đặc biệt là các mục tiêu giảm đói nghèo, tử vong của bà mẹ và trẻ sơ sinh, các dịch bệnh HIV/AIDS, lao, sốt rét, cũng như tăng cường giáo dục và y tế ở thế giới đang phát triển. Liên hợp quốc cần hành động mạnh mẽ hơn vì hoà bình và ổn định toàn cầu trong bối cảnh xung đột vẫn tiếp tục ở nhiều nơi trên thế giới, tình hình Trung Đông vẫn không ổn định và thế giới vẫn còn quá nhiều người hiện phải sống cùng khổ hoặc sống trong các điều kiện nguy hiểm. Trong bối cảnh này, cộng đồng thế giới không có quyền lãnh đạm.

Bệnh không lây nhiễm gia tăng ở mức báo động

Bản đồ các khu vực trên thế giới bị tác động nghiêm trọng của các bệnh không lây nhiễm được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công bố ngày 14/9, cho thấy tất cả 193 nước thành viên Liên hợp quốc đều có báo động cao. Hội nghị cấp cao Liên hợp quốc về các bệnh không lây nhiễm sắp khai mạc ngày 19/9, bản đồ mới này cho thấy mọi chính phủ trên thế giới cần tập trung ngăn chặn và điều trị 4 căn bệnh gây tử vong cao nhất là ung thư, bệnh tim mạch và đột quỵ, bệnh phổi và tiểu đường. ác bệnh không lây nhiễm là nguyên nhân lớn nhất gây tử vong trên thế giới với hơn 36 triệu người bị chết năm 2008 trong đó, bệnh tim mạch chiếm 48%, ung thư 21%, bệnh hô hấp 12% và tiểu đường 3%. 90% số người chưa trưởng thành chết vì bệnh không lây nhiễm là ở các nước thu nhập thấp và trung bình. Hút thuốc và lười hoạt động thể chất là những nguyên nhân chủ chốt dẫn đến các bệnh không lây nhiễm./.

Campuchia-Thái Lan giải quyết tranh chấp trong hòa bình

Tại cuộc họp kín chiều ngày 15/9 tại Phnom Penh giữa Thủ tướng Campuchia Hun Sen và Thủ tướng Thái Lan Yingluck Shinawatra, hai bên đã đồng ý về mặt nguyên tắc cùng hợp tác để giải quyết các bất đồng, tranh chấp một cách hòa bình, cùng có lợi, nhằm tăng cường quan hệ hữu nghị giữa hai nước láng giềng, vì sự ổn định của khu vực và quốc tế. Thủ tướng Hun Sen đã đề nghị phía Thái Lan thực hiện thỏa thuận về thị thực giữa bốn nước Campuchia, Thái Lan, Việt Nam và Lào, để tạo điều kiện cho hoạt động du lịch và hợp tác phát triển kinh tế. Ông Hun Sen đề nghị hai nước sớm nối lại các cuộc đàm phán các cấp, trước hết là Ủy ban chung về biên giới giữa hai nước, để thúc đẩy sự hợp tác toàn diện giữa Campuchia và Thái Lan. Nhiều nhà phân tích chính trường tại Phnom Penh nhận định đây là một bước ngoặt trong sự phát triển quan hệ giữa hai nước, trong bối cảnh tranh chấp liên quan ngôi đền cổ Preah Vihear ở biên giới từ tháng 7/2008 đã dẫn đến các cuộc đụng độ làm thiệt mạng nhiều người của cả hai bên./.

ASEAN-EU tăng cường hợp tác chống khủng hoảng

Vừa qua, tại thủ đô Jakarta của Indonesia, Tổng Thư ký ASEAN Surin Pitsuwan và Ủy viên Ủy ban châu Âu phụ trách hợp tác quốc tế về ứng phó khủng hoảng và viện trợ nhân đạo Kristalina Georgieva đã thảo luận một loạt chương trình hợp tác giữa ASEAN và Liên minh châu Âu (EU). Theo tuyên bố ngày 14/9 của Ban Thư ký Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), cuộc thảo luận của hai quan chức nói trên tập trung vào việc chia sẻ kinh nghiệm, trao đổi ý kiến chuyên môn, tổ chức diễn tập chung nhằm nâng cao khả năng ứng phó với khủng hoảng, giảm thiểu các nguy cơ và đối phó với thảm họa.

Yêu cầu đảm bảo công lý cho trẻ em trong xung đột

Ngày 14/9, Liên hợp quốc đã lên tiếng yêu cầu các nước đảm bảo công lý cho trẻ em trong các cuộc xung đột. Trẻ em khi bị bắt giữ đặc biệt dễ bị tổn thương trước các hành động lạm dụng quyền con người. Liên hợp quốc nhấn mạnh tính chất của các cuộc chiến tranh đã thay đổi và đã tác động khốc liệt đến trẻ em, đồng thời yêu cầu các nước thành viên truy tố những kẻ tuyển mộ lính trẻ em để lạm dụng, bóc lột, đánh đập và buộc trẻ em phạm tội, sử dụng trẻ em vào các cuộc đánh bom tự sát. Nạn nhân là trẻ em và những nhân chứng chiến tranh phải được tham gia các phiên tòa để tố cáo kẻ gây ra tội ác chiến tranh chống lại các em. Trẻ em phải đưa ra những bằng chứng trước tòa và được bảo vệ trước mọi hậu quả bất lợi do đã đưa ra những bằng chứng này.

Thế giới cần mạnh tay ngăn chặn thực phẩm có hại

Ngày 16/9, trước ngày khai mạc Hội nghị cấp cao Liên hợp quốc về các bệnh không lây nhiễm, Liên hợp quốc đã kêu gọi các nước thực hiện những biện pháp mạnh để ngăn chặn sản xuất và kinh doanh các loại thực phẩm nguy hiểm và độc hại đối với sức khỏe con người. Các nước cần loại bỏ sức ép từ ngành thực phẩm trong việc bán ra những sản phẩm chế biến sẵn quá giàu chất béo bão hòa, chất béo chuyển đổi, muối và đường, đồng thời cần có các quy chế chặt chẽ về quảng cáo thực phẩm để tránh nguy cơ sớm phát triển thói quen ăn uống không lành mạnh ở trẻ em. Thực phẩm độc hại là một trong các nguyên nhân làm tăng chi phí y tế công tới 50% trong 10 năm qua ở các nước thành viên Tổ chức Hợp tác kinh tế và phát triển (OECD) và cũng là một trong những nguyên nhân gây ra 63% số người tử vong vì các bệnh không lây nhiễm. Liên hợp quốc kêu gọi các nước cần thực hiện chính sách nông nghiệp cân bằng để giải quyết những vấn nạn về thực phẩm có hại cho sức khỏe con người./.

UNESCO khai mạc kỳ họp đầu ủy ban về khoa học

Ngày 15/9, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã khai mạc kỳ họp đầu tiên của Ủy ban cấp cao về khoa học phục vụ phát triển tại thủ đô Paris của Pháp. Tại hội nghị trên, các nhà khoa học đã thảo luận và định dạng các xu hướng trong các ngành khoa học công nghệ và vai trò của UNESCO trong môi trường khoa học công nghệ hiện tại và tương lai. Ngoài ra, đại diện các nước thành viên UNESCO cũng thảo luận với các nhà tinh hoa khoa học công nghệ thế giới về những mô hình tăng cường năng lực của các nước về khoa học công nghệ và đổi mới cũng như phương thức hiệu quả nhất để huy động tiềm năng và sức mạnh khoa học công nghệ quốc tế giải quyết những thách thức đa ngành bức xúc nhất hiện nay. Trong dòng chảy không ngừng của khoa học công nghệ, Ủy ban sẽ cung cấp cho UNESCO những nguyên tắc chỉ đạo phát triển các chiến lược hoạt động thúc đẩy phát triển bền vững và cuộc chiến chống đói nghèo, đồng thời tăng cường các quan hệ đối tác mới với khu vực kinh tế tư nhân, các tổ chức xã hội dân sự và giới học giả./.

Pháp: Hội nghị quốc tế nạn nhân các vụ khủng bố

Hội nghị quốc tế lần thứ 7 nạn nhân các vụ khủng bố đã khai mạc sáng 15/9 tại trường Đại học Quân sự Paris, Pháp với sự tham dự của 450 đại biểu đến từ nhiều nước khác nhau, trong đó nhiều người từng là nạn nhân của các vụ khủng bố. Đây là lần đầu tiên Pháp đăng cai hội nghị nói trên, được tổ chức chỉ 4 ngày sau khi diễn ra lễ tưởng niệm các nạn nhân của vụ khủng bố kinh hoàng tại Mỹ cách đây 10 năm (11/9/2001). Tại hội nghị, các đại biểu sẽ tập trung phản ánh mức độ nguy hiểm có tính chất toàn cầu của các vụ khủng bố. Bởi nạn nhân của các vụ khủng bố này có thể là bất kỳ ai, không phân biệt chủng tộc, tôn giáo hay văn hóa. Đồng thời, các đại biểu cũng có buổi gặp mặt các nhân chứng sống tại các quốc gia thường xuyên bị nạn khủng bố đe doạ; tìm kiếm các biện pháp đề phòng nguy cơ khủng bố gia tăng, đặc biệt là việc các tổ chức khủng bố chiêu mộ thanh, thiếu niên. Trong khuôn khổ hội nghị, các đại biểu cũng sẽ tham dự các hội nghị bàn tròn thảo luận vấn đề bắt cóc con tin, tác động của các vụ khủng bố đối với vấn đề gia đình và xã hội cũng như vai trò của các quốc gia và xã hội dân sự trong vấn đề này./.

Liên hợp quốc quyết định nới lỏng trừng phạt Libya

Ngày 16/9, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã thông qua nghị quyết nới lỏng các biện pháp trừng phạt đối với việc phong tỏa tài sản và cấm vận vũ khí của Libya, đồng thời thành lập một phái bộ nhằm giúp lập lại an ninh công cộng và bước đầu phục hồi kinh tế ở quốc gia Bắc Phi này. Nghị quyết - được thông qua chỉ vài giờ sau khi Đại Hội đồng Liên hợp quốc phê chuẩn Hội đồng Dân tộc Chuyển tiếp (NTC) là đại diện hợp pháp nắm giữ ghế thành viên của Libya tại Liên hợp quốc - quyết định dỡ bỏ phong tỏa tài sản và các biện pháp khác nhằm vào Tập đoàn Dầu lửa Quốc gia Libya và Công ty Dầu mỏ Zueitina, đồng thời nới lỏng các biện pháp trừng phạt đối với Ngân hàng Trung ương Libya, Ngân hàng Ngoại thương Arập Libya, Cơ quan Đầu tư Libya và Quỹ Đầu tư châu Phi của Libya. Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc cũng quyết định thành lập Phái bộ hỗ trợ của Liên hợp quốc tại Libya (UNSMIL) nhằm khôi phục an ninh công cộng, đồng thời hướng dẫn - khuyến khích áp dụng luật pháp tại quốc gia đầy bất ổn này, đảm nhiệm các cuộc đối thoại chính trị, thúc đẩy hòa giải dân tộc, xúc tiến soạn thảo hiến pháp và tiến trình bầu cử, thực hiện các biện pháp nhằm phục hồi nền kinh tế.

Tất cả các tin trên đều được đăng tải trên vietnamplus.vn.

Kim Anh (tổng hợp)