Lai Châu - "giàu" công trình thủy điện
![]() Toàn cảnh nhà máy thủy điện Bản Chát. (Ảnh: TTXVN) |
Các công trình thủy điện lớn trọng điểm vượt tiến độ
Trong tháng cuối năm 2015, Tập đoàn Điện lực đã tổ chức mừng công phát điện Tổ máy số 1, Nhà máy thủy điện Lai Châu; Khánh thành công trình thủy điện Bản Chát và mừng phát điện Tổ máy số 1 công trình thủy điện Huội Quảng. Đây đều là những công trình thủy điện lớn của tỉnh Lai Châu và được hoàn thành vượt tiến độ theo kế hoạch dự kiến.
Ngày 14-12-2015, Tổ máy số 1 đã chính thức phát điện hòa vào lưới điện Quốc gia, vượt kế hoạch đề ra hơn 3 tháng. Ngày 23/12, lễ mừng công phát điện tổ máy số 1, công trình thủy điện Lai Châu được gắn biển chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, đồng bộ với các công trình thủy điện, đường dây 500kV Sơn La-Lai Châu và công trình mở rộng trạm biến áp 500kV Sơn La - công trình thứ 2 trong tổng số 7 công trình thuộc khối doanh nghiệp Trung ương trong cả nước được công nhận và vinh danh là công trình chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng. Đây cũng là mốc tiến độ quan trọng và là tiền đề để hoàn thành toàn bộ công trình vào năm 2016, sớm trước một năm so với quyết định của Chính phủ.
Hai công trình Thủy điện Bản Chát và Thủy điện Huội Quảng cũng là công trình trọng điểm lớn, được khởi công xây từ năm 2006 trên sông Nậm Mu của tỉnh Lai Châu và Sơn La với tổng công suất 740MW. Trong đó, công trình thủy điện Huội Quảng là công trình thủy điện ngầm lớn thứ ba của Việt Nam, sau các thủy điện Hòa Bình và Yaly. Đây là công trình thủy điện lần đầu tiên do người Việt Nam tự thiết kế, quản lý giám sát và thi công với tổng công suất 520MW. Tiến độ hoàn thành các dự án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1208/QĐ-TTg ngày 21-7-2011 (quy hoạch điện VII) và điều chỉnh theo Thông báo số 368/TB-VPCP ngày 7-11-2012 của Văn phòng Chính phủ. Theo đó, thủy điện Bản Chát phát điện năm 2013 và thủy điện Huội Quảng phát điện cuối năm 2015. Việc hoàn thành xây dựng công trình thủy điện Bản Chát, phát điện tổ máy số 1 công trình thủy điện Huội Quảng là thắng lợi bước đầu, tạo điều kiện để toàn bộ các công trình thủy điện trên dòng chính và dòng nhánh Sông Đà còn lại hoàn thành.
Góp phần thúc đẩy kinh tế xã hội tỉnh Lai Châu phát triển
Theo thống kê của Sở Công Thương, hiện nay, tỉnh Lai Châu đã quy hoạch được 53 công trình thủy điện với tổng công suất lắp máy đạt 2.505MW và lượng điện bình quân đạt khoảng 10 tỷ kWh mỗi năm. Trong đó, 18 công trình đã được khởi công với công suất lắp máy đạt 2.211MW, lượng điện bình quân mỗi năm đạt 8,8 tỷ kWh. Hiện nay, một số công trình thuỷ điện trên địa bàn tỉnh đã hoàn thành và hòa vào mạng lưới điện quốc gia như: Nhà máy Thủy điện Nậm Lụng với tổng công suất lắp máy đạt 3,6MW, lượng điện trung bình đạt 13,53 triệu kWh mỗi năm; Nhà máy Thủy điện Nậm Cát với tổng công suất lắp máy đạt 5MW, lượng điện trung bình hàng năm đạt 17,96 triệu kWh; Nhà máy Thủy điện Chu Va 12 với công suất lắp máy đạt 1,85MW, lượng điện trung bình hàng năm đạt 7,6 triệu kWh… Đặc biệt, Nhà máy thủy điện Lai Châu có công suất 1.200MW gồm 3 tổ máy (công suất mỗi tổ máy là 400MW).
Công trình Thủy điện Lai Châu đi vào hoạt động sẽ nâng tổng công suất các nhà máy thủy điện trên sông Đà đạt 6.500MW, cung cấp khoảng 25 tỷ kWh điện mỗi năm. Khi cả 3 tổ máy với công suất 1.200 MW hoàn thành và đưa vào hoạt động sẽ đem lại doanh thu khoảng 7.000 tỷ đồng/năm cho ngân sách. Như vậy, chỉ sau 5 năm công trình phát điện sẽ làm ra doanh số, giá trị sản xuất tương đương với giá trị đầu tư.... Không chỉ vậy, Nhà máy Thủy điện Lai Châu cũng là công trình thủy điện lớn nhất của tỉnh cả về quy mô và tổng vốn đầu tư.
Ngoài ra, hai công trình Thủy điện Bản Chát và Thủy điện Huội Quảng sau khi đi vào vận hành sẽ đóng góp khoảng 3,062 tỷ kWh/năm vào hệ thống lưới điện quốc gia, góp phần giải quyết nhu cầu cấp thiết về điện năng, thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội cho khu vực Tây Bắc nói chung và hai tỉnh Lai Châu, Sơn La nói riêng…
Có thể nói, những công trình thủy điện lớn của tỉnh Lai Châu đều là những công trình trọng điểm quốc gia, ngoài mục tiêu đảm bảo an ninh năng lượng cho đất nước, những công trình này còn được kỳ vọng là sẽ tạo ra bước ngoặt cho kinh tế - xã hội tỉnh Lai Châu.
Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải cùng đại diện Lãnh đạo các Bộ, Ban, Ngành Trung ương, EVN cắt băng khánh thành công trình Thủy điện Bản Chát (Ảnh: evn.com.vn)
Theo đánh giá của lãnh đạo tỉnh Lai Châu, việc chú trọng phát triển thủy điện sẽ mở ra hàng loạt cơ hội cho kinh tế - xã hội của tỉnh phát triển như: Tăng nguồn thu, gia tăng nguồn lực hấp dẫn các nhà đầu tư, phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng, tạo công ăn việc làm cho lao động địa phương, cơ hội phát triển nghề mới trong tương lai… Đặc biệt, lợi ích thiết thực nhất, dễ nhận thấy nhất là sự cải thiện về đời sống vật chất cho người lao động thông qua công tác di dân, tái định cư gắn với quy hoạch phát triển vùng cây công nghiệp trên địa bàn tỉnh từ dự án thủy điện Lai Châu hay việc hàng trăm người dân trên địa bàn xã Bum Nưa, huyện Mường Tè được hưởng ánh sáng từ công trình thủy điện Nậm Sì Lường khi điện lưới quốc gia chưa đến được với địa phương; các vùng nuôi trồng thủy sản trên các khu tái định cư thủy điện; du lịch lòng hồ… đã góp phần nâng cao thu nhập, mức sống cho người dân.
Lai Châu là tỉnh "giàu" các công trình thủy điện. Thủy điện là tiềm năng lớn của Lai Châu, bởi vậy, việc xây dựng và phát triển các công trình thủy điện là bước đi đúng đắn, hiệu quả của tỉnh trên chặng đường xây dựng một Lai Châu mạnh về kinh tế, ổn định về chính trị, xã hội./.
Lan Anh